Bir taşınmaz birden çok İmar Uygulamasına tabi tutulabilir mi? İkinci kez DOP kesilebilir mi?

(Değişik fıkra:4/7/2019-7181/9 md.) Bu madde hükümlerine göre, herhangi bir parselden bir defadan fazla düzenleme ortaklık payı alınmaması esastır. Ancak, her türlü imar planı kararı ile yapılaşma koşulunda ve nüfusta artış olması hâlinde, artış olan parsellerden, uygulama sonucunda oluşan değerinin önceki değerinden az olmaması kaydıyla, ilk uygulamadaki düzenleme ortaklık payı oranını % 45’e kadar tamamlamak üzere ilave düzenleme ortaklık payı kesintisi yapılabilir.

Değişiklik öncesi bir parsel birden fazla imar uygulamasına tabi tutulabilir. Ancak bir kez DOP kesilebilirken, bu uygulama terkedilerek ihtiyaç halinde % 45’e tamamlanana kadar DOP kesilebileceği hükmü getirilmiştir.

Düzenleme Ortaklık Payı (DOP) nedir? Ne kadar ve ne zaman kesilir?

Düzenleme Ortaklık Payı ya da uygulamadaki kısaltılmış söylenişiyle ile DOP, 3194 sayılı İmar Kanunu 18.maddesi (Değişik fıkra:4/7/2019-7181/9 md.) uyarınca yapılacak imar uygulaması sırasında bölgenin ihtiyacı olan yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri ve karakol, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı öğretime yönelik eğitim tesis alanları, Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık tesis alanları, pazar yeri, semt spor alanı, toplu taşıma istasyonları ve durakları, otoyol hariç erişme kontrolünün uygulandığı yol, suyolu, resmî kurum alanı, mezarlık alanı, belediye hizmet alanı, sosyal ve kültürel tesis alanı, özel tesis yapılmasına konu olmayan ağaçlandırılacak alan, eğlendinlen alanı olarak ayrılan parseller ve mesire alanları gibi umumi hizmet alanları oluşturmak amacıyla, uygulamaya tabi tutulan parselden alınarak bedelsiz olarak kamu mülkiyetine geçirilen paydır.

Alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde kırk beşini geçemez. (18/2.fıkra)

İmar planı askı, itiraz ve dava açma süreleri

İlçe Belediyesi tarafından hazırlanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planları Büyükşehir olmayan yerlerde Belediye Başkanının, Büyükşehir olan yerlerde Büyükşehir Belediye Başkanının onayından sonra 30 gün süre ile askıya çıkarılır. Planın askıda kaldığı 30 günlük süre içinde ilgililerin yazılı olarak plana itiraz hakkı vardır.

Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi on beş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar. Belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde onaylanarak yürürlüğe girer. Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları on beş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.

Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

İtirazın reddi ya da cevapsız bırakılması halinde ilgilinin İdari Yargıda iptal davası açma hakkı vardır. Dava açma süresi itirazın reddi halinde; ret tarihinden, cevapsız bırakılması halinde ise planın askıdan indirildiği tarihten itibaren 60 gündür.

İmar Uygulaması nedir?

3194 Sayılı İmar kanunu 18. maddesi;

İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakati aranmaksızın, birbirleri ile yol fazlaları ile kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re ’sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.

Bu tanıma göre imar uygulaması;

Yerleşim yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların plan, fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun oluşumunu sağlamak amacıyla bulunduğu yere göre belediye veya valiliklerce yapılan ve bu yerlerde inşa edilecek resmi ve özel bütün yapıları düzenleyen imar planı hazırlama işlemidir.

Bedelsiz terk edilen taşınmaz parçası, eski malikince tekrar geri alınabilir mi?

Kural olarak bedelsiz terk edilen taşınmaz parçası, eski malikince geri alınamaz.

Ancak; kamu yararı amacıyla kamu gücü kullanılarak davacıdan alınan taşınmazın, daha sonra yapılan imar planı değişikliği ile kullanım amacının değişmesi halinde, davacıya bedelsiz iade edilmesi gerekir.

Bu konuda bakınız;
Anayasa Mahkemesi (Başvuru Numarası: 2014/11994) 
Danıştay 6.dairesi 13.10.2015 T – 2012/5723 E – 2015/5912 K.